Het project

Supernova is een coöperatie. Ze werd in 2017 opgericht door vzw Nova en leden van Cinema Nova, met het idee om de zaal waarin de bioscoop is ondergebracht aan te kopen. Destijds werd het aankoopplan uitgesteld tot 2023. Nu de huurovereenkomst van Cinema Nova op 11 mei 2024 afloopt, is het doel van Supernova Coop om een 68-jarige erfpacht van het gebouw te verwerven en het gebruik ervan over te dragen aan de vzw Nova in ruil voor een lage huur. Op die manier blijft het eigenaarschap van de muren en het dak die de bioscoop herbergen collectief, en kan de vzw Nova haar activiteit stabiliseren door voor het eerst in haar bestaan een echte huurovereenkomst op lange termijn te ondertekenen. Zo behoudt Cinema Nova haar vrijheid van culturele programmering en vermijdt ze een huurverhoging die de niet-commerciële aard van haar activiteit zou kunnen wijzigen.

Cinema Nova is een niet-commerciële bioscoop in het centrum van Brussel die een rijk en gevarieerd cultureel programma biedt. De bioscoop bestaat sinds 1997, wordt gerund door een collectief vrijwilligers, en is een ver­eni­ging zon­der winst­oog­merk (vzw).

De zaal aan de Arenbergstraat nummer 3 ligt in het stadscentrum en is dus gemakkelijk bereikbaar. De zaal is perfect aangepast aan de activiteiten van Nova: 200 zitplaatsen en een foyer-bar in de kelder voor nevenactiviteiten. De vzw Nova heeft alle redenen om op deze plek te blijven, niet in het minst omdat het publiek gehecht is aan deze plek. Gezien de vastgoedontwikkelingen in Brussel zou Nova trouwens moeilijk een andere locatie van dezelfde omvang kunnen vinden.

Cinema Nova wordt beheerd door vzw Nova en gerund door een collectief vrijwilligers. Supernova Coop is een coöperatie die als doel heeft de erfpacht (zie definitie elders) te verwerven op het gebouw waarin de bioscoop is gevestigd. De coöperatie zal de ruimte verhuren aan Nova voor een fair en redelijk bedrag, maar zonder zich te mengen in het beheer van de vzw of in de programmering van de bioscoop.

Door de uitgifte van aandelen in de coöperatie wil Supernova Coop fondsen werven om de erfpacht te verwerven (€680.000 + €18.484 aan registratiekosten). De rest van de ingezamelde fondsen zal worden gebruikt om de oprichting en het beheer van de coöperatie te financieren (administratieve en notariële kosten, expertisekosten = €21.616), de kosten in verband met de fondsenwervingscampagne (€7750 communicatiekosten + €4000 bankkosten voor aandelenaankopen + €19.700 voor posten voor de begeleiding van campagne), evenals bepaalde werkzaamheden die onder de verantwoordelijkheid van een eigenaar vallen (€41.000 voor verwarmingsketel + €1450 voor de opvolging). Op het moment van de lancering van dit ‘openbaar beroep op het spaarderspubliek’ heeft Supernova Coop al €306.150 opgehaald via een private oproep en via de initiële investering van haar oprichters.

De huidige eigenaar van het gebouw zijn de Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen. Het is deze eigenaar die de erfpacht verkoopt aan Supernova Coop voor een periode van 68 jaar, in ruil voor een eenmalige betaling van €680.000. Op deze manier wordt Supernova Coop de erfpachthouder, terwijl Koninklijke Galerijen de grondeigenaar (tréfondseigenaar) is. De erfpachter is een huurder die ‘quasi-eigenaar’ (vruchtgebruiker) is: hij krijgt vrijwel alle voorrechten van een eigenaar voor de duur van de erfpacht, terwijl de eigenaar van het tréfonds eigenaar van de grond blijft.

De coöperatieve vennootschap en de erfpacht werden opgericht om de vzw Nova in staat te stellen de bioscoop verder uit te baten zoals ze dat al 27 jaar doet.

In de erfpachtovereenkomst staat dat het pand gebruikt moet worden voor bioscoop- en/of andere culturele activiteiten, en in tweede instantie dat het ruimte kan bieden aan aanvullende activiteiten en diensten, zoals de uitbating van een foyer/bar in de kelder.

In de statuten van Supernova Coop staat dat het pand alleen mag worden gebruikt voor artistieke en culturele projecten die onderzoek en ontdekking, de expressie van minderheidsculturen en maatschappijkritiek bevorderen, in een context van ontmoeting, uitwisseling en solidariteit; projecten die collectief worden beheerd en artistiek en economisch onafhankelijk zijn; waarvan de activiteiten de ontwikkeling van collectieve vermogens en kennis bevorderen; en die zonder winstoogmerk opereren.

De erfpachtovereenkomst van Supernova Coop legt het culturele project en de filosofie van Cinema Nova vast, zonder de mogelijkheid uit te sluiten dat een andere organisatie met een soortgelijk project het pand betrekt als Nova haar activiteiten zou staken.

Wanneer de erfpacht in 2092 afloopt, bepaalt de erfpachtakte dat Supernova Coop het pand moet teruggeven aan de eigenaar (de Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen), vrij van elke vorm van gebruik en in een staat die het mogelijk maakt om het pand te blijven uitbaten als bioscoop.

Aangezien Supernova Coop “quasi-eigenaar” (vruchtgebruiker) is, heeft zij het recht om de erfpacht na 15 jaar te verkopen. In dit geval zou de Maatschap Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen prioritair recht hebben om de zaal te kopen. Een koper zou verplicht zijn de erfpachtovereenkomst na te leven, d.w.z. toe te staan dat het gebouw tot 2092 wordt gebruikt als bioscoop of andere culturele locatie, in overeenstemming met de huidige activiteiten van Nova.

Supernova Coop zal alle kosten en werkzaamheden moeten dragen die een verhuurder zou maken. Het is dus onvermijdelijk dat zij huur zal vragen aan vzw Nova, wat vrijwel haar enige bron van inkomsten zal zijn. Bovendien brengt de werking van Supernova Coop ook een minimum aan kosten met zich mee.

Een van de uitgangspunten bij de aankoop van het erfpachtrecht was ervoor te zorgen dat vzw Nova een zo laag mogelijke huur zou betalen. vzw Nova betaalt sinds 2001 een lage huur (€10.000 per jaar), maar de huurovereenkomst loopt af in mei 2024. Er is een groot risico dat het niet onder dezelfde voorwaarden wordt verlengd. Het is daarom de bedoeling dat de huur die Supernova Coop van Nova vzw vraagt zo dicht mogelijk bij het huidige huurbedrag ligt, om het financiële evenwicht van Nova en haar vermogen om te investeren in niet-commerciële kwaliteitsprogramma’s niet te verstoren. Het financiële plan van Supernova Coop, in overleg met Nova, voorziet in een huur van € 15.000 per jaar.

De relatie tussen vzw Nova en Supernova Coop is een eenvoudige huurder-eigenaar relatie. Supernova Coop staat heel duidelijk los van vzw Nova, die als enige verantwoordelijk blijft voor het bepalen van haar programmering en activiteiten. Supernova Coop moet er echter, zoals bepaald in haar statuten, op toezien dat Nova altijd haar eigen principes naleeft, zoals uiteengezet in haar Manifest, aangezien het de roeping van Supernova Coop is om het gebouw enkel te verhuren aan een organisatie die deze culturele, politieke en sociale waarden verdedigt.

Sinds half maart hebben we ons doel bereikt dankzij jullie! Dit betekent dat we ons bijgestelde financiële doel hebben bereikt. Initieel hadden we de totale uitgaven geraamd op Є 794.000 (erfpacht, registratiekosten, notaris- en administratiekosten, campagne, dringende eerste renovatiewerkzaamheden, enz.), maar tijdens de campagne zijn sommige kosten gestegen, waardoor onze totale uitgaven zijn opgelopen tot Є 833.700 (5% meer dan eerst gepland). Dit zijn onder andere de nieuwe verwarmingsketel om in orde te blijven met de normen, maar ook bepaalde notaris- en administratiekosten, kosten in verband met de fondsenwervingscampagne en het runnen van de coöperatie…

We weten nu al dat Supernova dankzij jullie bijdragen de erfpachtovereenkomst zal tekenen, de erfpacht zal verwerven en de bioscoop zal voorzien van een gloednieuwe verwarmingsketel, en dat allemaal zonder een banklening te moeten afsluiten.